Μάθημα 3ο ΤΑ ΦΙΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΒΡΕΦΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (BABY FRIENDLY HOSPITALS)

ΤΑ ΦΙΛΙΚΑ  ΓΙΑ ΤΑ ΒΡΕΦΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ  (BABY FRIENDLY HOSPITALS)

«Η πρωτοβουλία για τα φιλικά για τα βρέφη νοσοκομεία» (The Βaby Friendly Hospital Initiative), είναι ένα πρόγραμμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την  UNICEF, το οποίο ξεκίνησε το 1991, ως εφαρμογή των αποφάσεων της διακήρυξης Innocenti (Innocenti Declaration on the Protection, Promotion and Support of Breastfeeding), η οποία έγινε το 1990 στη Φλωρεντία.

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες φαίνεται ότι στα Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία η διάρκεια του μητρικού θηλασμού επιμηκύνεται: από 6,5 - 8 μήνες για συνολικό θηλασμό και από 6- 12 εβδομάδες  για αποκλειστικό θηλασμό kai σημαντική μείωση του κινδύνου νοσηρότητας από γαστρεντερικές λοιμώξεις, λοιμώξεις του ουροποιητικού και ατοπική δερματίτιδα.

Η διαδικασία ώστε ένα μαιευτήριο να μετατραπεί σε φιλικό για τα βρέφη είναι επίπονη και χρονοβόρος και απαιτεί οικονομικούς πόρους.

Για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας, αναπτύχθηκαν από τον ΠΟΥ και την UNICEF διάφορα εργαλεία και υλικά ώστε να γίνεται η εκπαίδευση του προσωπικού του μαιευτηρίου, η εκπαίδευση και ενημέρωση  των μητέρων, να γίνεται η αυτοαξιολόγηση των μαιευτηρίων, η εκπαίδευση των εξωτερικών αξιολογητών και τα προγράμματα επαναξιολόγησης στην πορεία του χρόνου. Στις χώρες που ενισχύονται οικονομικά από την UNICEF, η εφαρμογή του προγράμματος επιχορηγείται.

Τα στάδια που περνά ένα μαιευτήριο προκειμένου να γίνει Φιλικό για τα Βρέφη είναι:

• Εκδήλωση επιθυμίας να γίνει ΦΒΝ
• Αυτοαξιολόγηση
• Εξωτερική αξιολόγηση
• Απονομή διάκρισης Φιλικού για τα Βρέφη Νοσοκομείου.

Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του φιλικού για τα βρέφη νοσοκομείου (The Βaby Friendly Hospital):

α) Εναρμονίζεται πλήρως με τον Διεθνή Κώδικα Εμπορίας Υποκαταστάτων Μητρικού Γάλακτος. Δηλαδή τον Διεθνή Κώδικα που ορίζει ποιος είναι ο νόμιμος τρόπος μάρκετινγκ της formula.

β) Εφαρμόζει τα 10 βήματα για επιτυχή θηλασμό, τα οποία έχει θεσπίσει ο ΠΟΥ και η UNICEF.  Τα βήματα είναι τα εξής:

1. Πρέπει να υπάρχει γραπτή πολιτική για το μητρικό θηλασμό και η πολιτική αυτή να ακολουθείται από όλους τους φορείς του μαιευτηρίου.
2. Οι φορείς να εκπαιδεύονται ώστε να γίνουν ικανοί να εφαρμόσουν την πολιτική αυτή.
3. Να ενημερώνονται όλες οι μητέρες για τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού.
4. Ο θηλασμός να αρχίζει την πρώτη ώρα μετά τον τοκετό.
5. Οι μητέρες να εκπαιδεύονται στη τέχνη του θηλασμού. Σε περίπτωση προώρου τοκετού και αναγκαστικού αποχωρισμού από το παιδί τους, οι μητέρες να εκπαιδεύονται στη διατήρηση της γαλουχίας.
6. Στο νεογέννητο να δίνεται μόνο μητρικό γάλα, όχι άλλα υγρά, όχι συμπλήρωμα με ξένο γάλα, εκτός αν υπάρχει ειδικός ιατρικός λόγος.
7. Να εφαρμόζεται το σύστημα «rooming in», δηλαδή συνδιαμονή μητέρας και νεογέννητου στο μαιευτήριο, 24 ώρες το 24ωρο.
8. Ο θηλασμός να είναι χωρίς ωράριο και απεριόριστος.
9. Να μη δίνονται πιπίλες ή μπιμπερό στα παιδιά που θηλάζουν.
10. Να ιδρυθούν ομάδες υποστήριξης του μητρικού θηλασμού και μετά την έξοδο του νεογέννητου από το μαιευτήριο, στις οποίες να μετέχουν και μητέρες.

Ειδικότερα σε κάθε περίπτωση θα πρέπει κατά την αξιολόγηση να ισχύουν τα εξής:

• Εναρμόνιση με τον Διεθνή Κώδικα Εμπορίας (Μάρκετινγκ) Υποκαταστάτων Μητρικού Γάλακτος.
• Να υπάρχει συνδιαμονή μητέρας παιδιού όλο το 24ωρο (rooming in)
• Το 75% των νεογνών που γεννιούνται στο μαιευτήριο να θηλάζουν αποκλειστικά.
• Το 80% των μελών του κλινικού προσωπικού που έρχεται σε επαφή με μητέρες και/ή βρέφη και είναι μέλη του προσωπικού 6 μήνες ή και περισσότερο, να έχει εκπαιδευτεί.
• Από τις τυχαία επιλεγμένες έγκυες γυναίκες που βρίσκονται στο τρίτο τρίμηνο και είχαν τουλάχιστον δύο προγεννητικές επισκέψεις: Τουλάχιστον το 70% να επιβεβαιώνει ότι κάποιος από το προσωπικό τους μίλησε ή οργάνωσε μία ομαδική συζήτηση που περιελάμβανε πληροφορίες για το θηλασμό.
• Από τις τυχαία επιλεγμένες μητέρες που γέννησαν με φυσιολογικό τοκετό ή καισαρική τομή, χωρίς γενική αναισθησία στο μαιευτικό τμήμα: Τουλάχιστον το 80% να επιβεβαιώνει ότι τα μωρά τους τοποθετήθηκαν στο στήθος τους, δέρμα με δέρμα, αμέσως ή μέσα σε πέντε λεπτά από τη γέννηση και πως η επαφή συνεχίστηκε για τουλάχιστον μία ώρα, εκτός και αν υπήρχαν ιατρικοί λόγοι που δικαιολογούσαν την καθυστέρηση της επαφής.
• Από το τυχαία επιλεγμένο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό: Τουλάχιστον το 80% να αναφέρει ότι εκπαίδευσαν τις μητέρες πώς να θηλάζουν σωστά (σωστή στάση και σύλληψη της θηλής του μαστού) και είναι σε θέση να περιγράψουν ή να δείξουν σωστές τεχνικές και για τα δύο ή μπορούν να αναφέρουν σε ποιόν θα παραπέμψουν τις μητέρες για αυτή τη συμβουλή.

Από τα την έναρξη της «πρωτοβουλίας για τα φιλικά για τα βρέφη νοσοκομεία» (ΠΦΒΝ) περισσότερες από 152 χώρες σε όλο τον κόσμο ανέπτυξαν 20.000 φιλικά για τα βρέφη νοσοκομεία (ΦΒΝ).

Η Σουηδία έχει 64 ΦΒΝ σε σύνολο 66 νοσοκομείων (97%), η Δανία 11 ΦΒΝ σε σύνολο 35 νοσοκομείων (30%), η Νορβηγία 36 ΦΒΝ σε σύνολο 53  νοσοκομείων (68%), η Ελβετία 58 ΦΒΝ σε σύνολο 148 νοσοκομείων (40%), η Τουρκία 424 ΦΒΝ σε σύνολο 891 νοσοκομείων (50%), η Βρετανία 48 ΦΒΝ σε σύνολο 300 νοσοκομείων (16%) (στοιχεία 2008)

Στην  5^η Διεθνή Συνάντηση του ΠΟΥ για την Πρωτοβουλία για τα ΦΒΝ που έγινε στη Γενεύη το 2008,  σε 55 χώρες που συμμετείχαν, μόνον η Ελλάδα και η Μάλτα δεν είχαν ακόμα κανένα ΦΒΝ.

Το 2011 η Ελλάδα απέκτησε τα δύο πρώτα ΦΒ Μαιευτήρια: το «Αττικόν» και το «Έλενα Βενιζέλου» και αργότερα το «Αρεταίειον» και ΓΝ Πρεβέζης. Από τα ιδιωτικά το Μαιευτήριο «Μητέρα» πήρε τη διάκριση αλλά δεν θέλησε να συνεχίσει ως Φιλικό για τα Βρέφη και στην επαναξιολόγηση έχασε τον τίτλο. Δηλαδή κανένα ιδιωτικό μαιευτήριο στη χώρα δεν είναι πιστοποιημένο ως φιλικό για το βρέφος (Βaby Friendly Hospital).

Η Εθνική Επιτροπή Μητρικού Θηλασμού έχει ως έναν από τους βασικούς της στόχους, να αυξηθούν στη χώρα τα φιλικά για τα βρέφη Μαιευτήρια.