Τις περισσότερες φορές οι γονείς αγνοούν τον κίνδυνο που διατρέχει το παιδί από το πάχος. Ανησυχούν και σπεύδουν να ζητήσουν τη συμβουλή του γιατρού για χίλια δυο μικροπροβλήματα του παιδιού, όπως τα κρυολογήματα του και τη διάρροια, αλλά για το τόσο σοβαρό πρόβλημα του πάχους του σπάνια ανησυχούν. Και όμως, η παχυσαρκία είναι η θανατηφόρος αρρώστια των προηγμένων κοινωνιών. Είναι αυτή που ετοιμάζει από πολύ μικρή ηλικία το έδαφος για την καταστροφή των αγγείων και τις αλλοιώσεις στην καρδιά. Λέγεται ότι ο μέλλων εμφραγματίας είναι το παχύσαρκο βρέφος.
Τα αίτια της παχυσαρκίας είναι διάφορα. Στο μεγάλο της όμως ποσοστό, η παχυσαρκία οφείλεται στην υπερφαγία ή σε λάθος διατροφικές συνήθειες. Πάρα πολύ σπάνια μπορεί να οφείλεται σε άλλους λόγους, όπως μεταβολικές και ενδοκρινικές διαταραχές. Πολύ συχνά, μάλιστα, πρέπει να αναζητήσουμε μια ενδοοικογενειακή «κουλτούρα» υπερφαγίας, όταν δούμε και άλλα μέλη, εκτός από το παιδί, ότι είναι παχύσαρκα.
Η παχυσαρκία μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία του παιδιού, αλλά συχνότερα εμφανίζεται κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής, στην προσχολική ηλικία, 5-6 χρονών, και στην ήβη. Τα παχύσαρκα παιδιά είναι συνήθως πιο ψηλά από τα συνομήλικα τους και η οστική τους ωρίμανση είναι πιο προχωρημένη. Αυτό σημαίνει ότι παρά το ότι είναι ψηλά σαν παιδιά, το τελικό τους ύψος σαν ενήλικες δεν είναι πάντα ικανοποιητικό.
Ο ψυχολογικός τομέας του παχύσαρκου παιδιού έχει ένα διπλό ρόλο στο όλο πρόβλημα: από τη μια μεριά τα διάφορα ψυχολογικά προβλήματα του παιδιού μπορούν να το οδηγήσουν στην υπερφαγία, με συνέπεια την παχυσαρκία, και αυτό είναι κάτι που το βλέπουμε συχνά στην παχυσαρκία του εφήβου, από την άλλη μεριά η ίδια η παχυσαρκία δημιουργεί στο παιδί ένα σωρό ψυχολογικά προβλήματα και συμπλέγματα κατωτερότητας.
Η παχυσαρκία είναι ένα σοβαρό χρόνιο πρόβλημα που χρειάζεται άμεση και εντατική θεραπεία. Το πρόβλημα είναι ότι πάντα για να αρχίσει μια θεραπεία, θα πρέπει προηγούμενα να έχει γίνει η διάγνωση. Διάγνωση, όμως, θα γίνει όταν οι γονείς συνειδητοποιήσουν ότι το πάχος δεν είναι ένδειξη υγείας και κοινωνικής ευημερίας, αλλά σύμπτωμα μιας αργής και μακροχρόνιας καταστροφής του οργανισμού.
Όταν οι γονείς διαπιστώσουν ότι το παιδί τους παίρνει περισσότερο βάρος από το αναμενόμενο για την ηλικία του, θα πρέπει να συμβουλευτούν χωρίς καθυστέρηση τον παιδίατρο τους, ο οποίος θα συστήσει την αγωγή που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση. Εδώ θα ήθελα να δώσω μόνο μερικές γενικές συμβουλές για το θέμα:
Και πρώτα από όλα, όταν υπάρχει κάποιος στην οικογένεια που πρέπει να χάσει βάρος, θα πρέπει απαραίτητα στο σπίτι αυτό να αγοραστεί ζυγαριά! Το παιδί θα πρέπει να ζυγίζεται ανά εβδομάδα, ενώ παράλληλα θα παρακολουθείται το ύψος του. Γενικός κανόνας είναι ότι θα τρώει τρία γεύματα την ημέρα και θα αποφεύγει να τρώει οτιδήποτε στα ενδιάμεσα των γευμάτων. Ένας καλός τρόπος περιορισμού των θερμίδων είναι να τρώει το παιδί στην αρχή του γεύματος μια ατομική σαλάτα και μετά το κυρίως γεύμα. Προσοχή στην υπερβολική κατανάλωση γάλακτος το οποίο περιέχει πολλά λιπαρά. Πάντα στο διαιτολόγιο του παιδιού πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι ο παιδικός οργανισμός είναι «υπό ανάπτυξη» και έχει αυξημένες ανάγκες σε θερμίδες, πρωτεΐνες, βιταμίνες κλπ.
Ποτέ δεν πρέπει να παραβλέπεται σε έναν προγραμματισμό απώλειας βάρους η σωματική άσκηση (γυμναστική, αθλητισμός) και η λύση τυχόν ψυχολογικών προβλημάτων του παιδιού.
Οι πιο επίμονες και δυσίατες περιπτώσεις, πάντως, παχυσαρκίας είναι αυτές που αφορούν οικογένειες που δεν είναι μόνο το παιδί παχύ αλλά και τα άλλα μέλη της οικογένειας (ενδοοικογενειακή κουλτούρα υπερφαγίας).