Της ΜΑΡΙΑΣ-ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΣ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ*
Επ' ευκαιρία της Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού 1-7 Νοεμβρίου, ας ξαναθυμηθούμε ότι οι Ελληνίδες θηλάζουν αποκλειστικά το πρώτο εξάμηνο της ζωής των παιδιών τους, μόνον σε ποσοστό 4%.
Το ποσοστό αυτό είναι θλιβερά μικρό και είναι σημείο κοινωνικής παθολογίας. Στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη, τα ποσοστά θηλασμού είναι πολύ υψηλά, με πρώτη τη Σουηδία, όπου ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός το πρώτο εξάμηνο της ζωής φτάνει το 100%. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό από την Ελληνίδα μητέρα ότι το μωρό της πρέπει να σιτίζεται μόνον από το δικό της γάλα το πρώτο εξάμηνο της ζωής του. Μετά, όταν θα μπουν οι στερεές τροφές (κρέμα, φρουτόκρεμα, κρεατοχορτόσουπα), ο θηλασμός μπορεί να συνεχίζεται μέχρι τον 1ο χρόνο της ζωής. Αν η μητέρα και το βρέφος το επιθυμούν, μπορεί να συνεχιστεί μέχρι και το δεύτερο χρόνο της ζωής, όπως συνιστά η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ).
Για να γίνουν τα παραπάνω πραγματοποιήσιμα, θα πρέπει να σταματήσει η γκρίζα διαφήμιση που επιτελείται ανεξέλεγκτα στα μαιευτήρια της χώρας, όπου δίδονται διαφημιστικά φυλλάδια και, το χειρότερο, δείγματα γάλακτος σε σκόνη. Η Ελληνίδα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι ο μητρικός θηλασμός είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε νεογέννητου και δεν πρέπει κανείς να καταπατά το δικαίωμα αυτό. Πρέπει επιτέλους να εφαρμοσθεί η εγκύκλιος του υπουργείου Υγείας του 1996, στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων οι συστάσεις της εκστρατείας της ΠΟΥ και της UNISEF (Baby Friendly Hospital Initiative in Europe), δηλαδή:
1) Να επιτρέπεται και να συστήνεται στη μητέρα να έχει το νεογέννητο μαζί της στο μαιευτήριο (rooming - in).
2) Να καθοδηγούνται και να βοηθούνται οι μητέρες για την έναρξη του θηλασμού μέσα στο πρώτο ημίωρο από τον τοκετό.
3) Να εκπαιδεύονται οι μητέρες στην τέχνη του θηλασμού και τη διατήρηση της γαλουχίας σε περίπτωση αποχωρισμού από τα παιδιά τους π.χ. προωρότητα ή άλλα προβλήματα.
4) Να απαγορεύεται η παροχή στα νεογέννητα ξένου γάλακτος ή υγρών οποιασδήποτε μορφής, εκτός από το μητρικό γάλα.
5) Να επιτρέπεται άλλο είδος τροφής μόνο σε περιπτώσεις που ο θηλασμός αντενδείκνυται για ιατρικούς λόγους και μόνο με ιατρική γνωμάτευση.
6) Να αποφεύγονται οι πιπίλες και τα λαστιχένια αντικείμενα για το στόμα στα παιδιά που θηλάζουν.
7) Απαγορεύεται η δωρεάν διανομή και παρακαταθήκη υποκαταστάτων του μητρικού γάλακτος στα μαιευτήρια.
Τα βιομηχανοποιημένα γάλατα, παρά τη συνεχιζόμενη τελειοποίησή τους, δημιουργούν καθημερινά στρατιές παιδιών με σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία έχουν μακροχρόνιες νοσηλείες στα νοσοκομεία, όπως αλλεργία, χρόνια διάρροια, ασθματική βρογχίτιδα, λοιμώξεις του αναπνευστικού (όπως βρογχίτιδες και πνευμονία από εισρόφηση, οξεία μέση ωτίτιδα), οξεία γαστρεντερίτιδα, επίταση της γαστροισοφαγικής παλινδρόμησης και πολλά άλλα. Επίσης, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, παρεμβαίνουν στη σύσφιγξη του ψυχικού δεσμού μητέρας-παιδιού (το λεγόμενο bonding, για το οποίο έχουν γραφτεί πάρα πολλά στα ιατρικά περιοδικά, τα τελευταία 20 χρόνια). Αν σ' αυτά προσθέσουμε τον οικονομικό παράγοντα από την ασθένεια που προκαλούν και την εξαγωγή συναλλάγματος για την προμήθειά τους, βλέπουμε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί η μέχρι τώρα πολιτική.
Η εφαρμογή της εγκυκλίου του υπουργείου είναι ευθύνη όλων: Κράτους, διοικητών μαιευτηρίων, μαιευτήρων, μαιών, νεογνολόγων, παιδιάτρων και βασικά γονέων. Τελικά, ο πολίτης, ως ο τελικός αποδέκτης, πρέπει να απαιτήσει από το μαιευτήριο την εφαρμογή των μέτρων και πρέπει να κάνει καταγγελία όταν αυτά δεν εφαρμόζονται
* Παιδίατρος, επιμελήτρια Πανεπιστημιακής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία»