Η μεσογειακή διατροφή (ΜΔ), η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, οσπρίων, ξηρών καρπών και σπόρων, καθώς και χαμηλότερη πρόσληψη κόκκινου κρέατος και γαλακτοκομικών, συνιστάται συχνά ως υγιεινή επιλογή για τους περισσότερους ανθρώπους.
Οι Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς (The Dietary Guidelines for Americans) συνιστούν την μεσογειακή διατροφή για την ελαχιστοποίηση της νόσου και την προώθηση της συνολικής υγείας.
Μια οδηγία της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (AHA) αναφέρει ότι η μεσογειακή διατροφή μαζί με τη Διαιτητική Προσέγγιση για τη Διακοπή της Υπέρτασης (Dietary Approach to Stop Hypertension), ορισμένα διατροφικά μοτίβα για χορτοφάγους και pescatarians, ευθυγραμμίζονται περισσότερο με τις οδηγίες υγιεινής διατροφής για την καρδιά της ΑΗΑ, του 2021.
Αντίθετα, οι συνήθως χρησιμοποιούμενες κετογόνες δίαιτες δεν πληρούν αυτά τα πρότυπα για την υγεία της καρδιάς, ενώ οι δίαιτες πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, οι δίαιτες vegan, South Beach και Zone, θεωρείται ότι τα πληρούν μόνο εν μέρει.
Μια cross-sectional study διαπίστωσε ότι παρά τα αναμφισβήτητα οφέλη της μεσογειακής διατροφής, περισσότεροι από τους μισούς νεότερους ασθενείς (μέση ηλικία 22 ετών) δεν πέτυχαν καλή τήρηση της.
Τα αποτελέσματα από τη μελέτη UCC-SMART έδειξαν ότι μια συνδυασμένη παρέμβαση με ΜΔ και σωματικής δραστηριότητας ήταν εξαιρετικά αποδοτική, σε σύγκριση με τη συνήθη φροντίδα για ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο.
Η μελέτη HELIAD είχε στόχο να διερευνήσει τη συσχέτιση μεταξύ της τήρησης της μεσογειακής διατροφής και της κατάθλιψης σε μια αντιπροσωπευτική κοόρτη ηλικιωμένων ενηλίκων, λαμβάνοντας υπόψη τη γνωστική κατάσταση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η τήρηση της MΔ συσχετίστηκε αρνητικά με την κατάθλιψη, ανεξάρτητα από τη γνωστική κατάσταση.
Μια άλλη μετα-ανάλυση αξιολόγησε τη συσχέτιση μεταξύ της τήρησης μεσογειακής διατροφής και της πιθανότητας εμφάνισης άνοιας. Οι ερευνητές παρατήρησαν μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας κατά 11% μεταξύ των συμμετεχόντων με την υψηλότερη τήρηση ΜΔ.
Αντίθετα, η χαμηλή τήρηση MΔ έχει συσχετιστεί με σαρκοπενία και άνοια σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Η 20ετής μελέτη κοόρτης ATTICA είχε στόχο να ελέγξει πώς η διάρκεια του ύπνου μπορεί να τροποποιήσει τη συσχέτιση μεταξύ της τήρησης της μεσογειακή διατροφή και του κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η τήρηση της MΔ ήταν προστατευτική έναντι του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, αλλά μόνο σε ασθενείς με επαρκείς συνήθειες ύπνου (≥ 7 ώρες/ημέρα).
Για συμμετέχοντες με ανεπαρκείς συνήθειες ύπνου (< 7 ώρες/ημέρα), η MΔ δεν παρείχε προστασία έναντι του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.
Οι συμμετέχοντες που ανέφεραν υψηλή τήρηση MΔ και επαρκείς συνήθειες ύπνου, είχαν 70% μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου σε 20 χρόνια, σε σύγκριση με εκείνους με χαμηλή συμμόρφωση στη ΜΔ και ανεπαρκή ύπνο.
Μια cross-sectional study διαπίστωσε ότι τα άτομα με πρωινό χρονοτύπο είχαν περίπου έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να ακολουθούν μεσογειακή διατροφή και αυτός ο χρονοτύπος συσχετίστηκε επίσης με βελτιωμένη ποιότητα ύπνου.
Άλλα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι ένας βραδινός χροντύπος σχετίζεται με χαμηλότερη συμμόρφωση στην ΜΔ, αν και αυτή η συσχέτιση μπορεί να είναι λιγότερο έντονη στους ηλικιωμένους.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι ο βραδινός χρονοτύπος και η χαμηλή τήρηση MΔ σχετίστηκαν με σημαντική και προχωρημένη ίνωση, σε ασθενείς με στεατική ηπατική νόσο που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία.
Η προοπτική, πολυκεντρική, Nulliparous Pregnancy Outcomes Study αξιολόγησε κατά πόσον η τήρηση της MΔ κατά τη στιγμή της σύλληψης σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων εκβάσεων εγκυμοσύνης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η MΔ σχετίζεται αντιστρόφως με δυσμενή έκβαση εγκυμοσύνης, ιδιαίτερα με διαβήτη κύησης, προεκλαμψία ή εκλαμψία.
Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η μεγαλύτερη τήρηση της MΔ συνδέεται ανεξάρτητα με υψηλότερο επιπολασμό κολπικού τοκετού και μεγαλύτερο επιπολασμό αποκλειστικού θηλασμού για ≥ 16 εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Μια μετα-ανάλυση έδειξε ότι η υψηλότερη τήρηση MΔ συνδέεται θετικά με μειωμένο κίνδυνο για ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης, καθώς και με αργότερα εμμηναρχή, όπως επίσης και με λιγότερα αγγειοκινητικά συμπτώματα κατά την εμμηνόπαυση.
Μια διασταυρούμενη ανάλυση παρατήρησης του MEDISTAR Project, είχε ως στόχο να μελετήσει τη συσχέτιση μεταξύ της τήρησης της MΔ και του κινδύνου για εξασθενημένη πνευμονική λειτουργία σε μια ομάδα καπνιστών χωρίς γνωστή αναπνευστική νόσο.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η τήρηση της MΔ μειώνει τον κίνδυνο για εξασθενημένη πνευμονική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένων των εν ενεργεία καπνιστών.
Η υψηλή τήρηση MΔ συνδέεται επίσης με καλύτερα αποτελέσματα για ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης δύσπνοιας, της μειωμένης σοβαρότητας της νόσου, της μειωμένης κόπωσης.
Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η τήρηση MΔ και η κατανάλωση τροφών, όπως το ελαιόλαδο σχετίζονται με μειωμένη αναπνευστική και συνολική θνησιμότητα.